Polski rynek e-commerce w latach 2020-2021 charakteryzowała duża niepewność oraz okresowe zamykanie placówek stacjonarnych na skutek pandemii COVID-19, co przełożyło się na znaczące przyspieszenie tempa wzrostu rynku e-commerce. Lata 2022-2023 to natomiast okres mierzenia się z galopującą inflacją, słabnącym popytem konsumenckim, skutkami rosyjskiej inwazji na Ukrainę i wzrostem napięć na arenie międzynarodowej. Wszystkie te czynniki sprawiają, że czasy przewidywalności z drugiej dekady XXI wieku szybko do nas nie wrócą, a trwalszą normą biznesową stanie się operowanie w warunkach dużej zmienności i niepewności.
Na polskim rynku e-commerce miało miejsce kilka debiutów, które w istotny sposób wpływają na stan konkurencji oraz ofertę dla klientów. W gronie debiutantów znaleźli się zarówno operatorzy q-commerce, którzy pojawili się w największych miastach Polski, jak i duzi gracze platformowi, którzy zdecydowali się wejść na polski rynek, tacy jak Amazon, Shopee czy ebay. Nowi konkurenci w połączeniu z nabierającym coraz większego znaczenia kanałem cyfrowym dla każdej spółki zajmującej się handlem detalicznym, sprawiają, że rynek e-commerce w Polsce ma przed sobą perspektywę dalszych wzrostów w następnych 5 latach. W przypadku poszczególnych lat zmieniać będą się źródła wzrostu. Głównymi czynnikami wpływającymi na rynek będą (poza zwykłym liniowym kontynuowaniem trendu sprzed lat):
Nowe technologie – Nieustanne pojawianie się innowacji w zakresie budowania lepszych doświadczeń zakupowych klientów w przestrzeni online oraz tańsza realizacja zamówień będzie stanowić kolejną istotną siłę napędową wzrostu rynku online. Głównymi technologiami i rozwiązaniami odgrywającymi coraz większą rolę stają się automatyzacja procesów logistycznych, zagęszczenie sieci automatów paczkowych, BNPL – krótkoterminowe finansowanie zakupów, czy rosnąca potrzeba wśród klientów realizacji błyskawicznych dostaw prosto do domu. Wszystkie te rozwiązania poprawiają doświadczenia zakupowe klienta, a także część z nich obniża koszty dostaw. Tym samym poprawiają konkurencyjność oferty online względem offline i w konsekwencji przyspieszają przepływ klientów do kanału cyfrowego.
Pomiędzy rokiem 2021 a 2027 wartość rynku e-commerce w Polsce wzrośnie o ponad 94 mld PLN z czego przeszło połowa wygenerowana zostanie z trzech kategorii: mody (21 mld PLN), elektroniki (19 mld PLN) oraz zdrowia i urody (11 mld PLN). W przypadku kategorii modowej głównymi siłami napędowymi będą wzrost konsumpcji po okresowym spadku w dobie pandemii, napływ nowej grupy konsumentów z Ukrainy oraz dalsza poprawa doświadczeń zakupowych. Wzrost kategorii elektroniki wynikał będzie z dalszego wzrostu online, który zacznie się powoli zbliżać do poziomu wysycenia. Szacowany przez nas udział kanału cyfrowego w kategorii elektroniki w roku 2027 odpowiadał będzie za 2/3 wolumenu sprzedaży w tej kategorii i niezmiennie pozostanie kategorią o najwyższym poziomie penetracji.
Coraz bardziej na znaczeniu zyskuje również kategoria sprzedaży produktów spożywczych głównie ze względu na najwyższą bazę ze wszystkich kategorii, stanowiącą wartościowo blisko połowę ogólnej sprzedaży detalicznej w Polsce. Głównymi motorami wzrostu w tej kategorii będą dalszy rozwój graczy q-commerce, strategiczne znaczenie tej kategorii dla wielu wiodących platform zakupowych, w tym Allegro, jak również otwarcie się na sprzedaż online przez gigantów rynku spożywczego takich jak Biedronka bądź Lidl.
Coraz bardziej na znaczeniu zyskuje również kategoria sprzedaży produktów spożywczych głównie ze względu na najwyższą bazę ze wszystkich kategorii, stanowiącą wartościowo blisko połowę ogólnej sprzedaży detalicznej w Polsce.
Dalszy wzrost rynku e-commerce stawia przed spółkami handlowymi nowe wyzwania oraz nasila znaczenie już istniejących. Trzema najważniejszymi implikacjami strategicznymi są:
Polski rynek e-commerce znacząco przyspieszył w ciągu ostatnich dwóch lat. Dalej jednak liczne pola bitew nie zostały jeszcze rozstrzygnięte, a polski rynek e-commerce ma przed sobą perspektywę kolejnych wzrostów. Na takim rynku firmy stoją przed ogromnym wyzwaniem, ale również szansą biznesową na znaczącą poprawę własnej pozycji konkurencyjnej. Kluczem do zwycięstwa będzie sprawność w zarządzaniu wieloma kanałami dotarcia do klienta, elastyczny łańcuch dostaw budowany w oparciu o liczne strategiczne partnerstwa oraz lepsze zarządzanie cyklem życia klientów na skutek lepszego wykorzystania posiadanych danych.