Yasal Düzenlemelerdeki Son Gelişmelerin Türk Bankacılık Sektörüne Olası Etkileri

Yasal düzenlemeler, bankacılık gibi sıkı düzenlemelere tabi olan bir sektörde, sektör dinamikleri üzerinde güçlü bir etkiye sahip. Dünyanın her yerindeki yasal düzenleyiciler gibi, Türkiye’deki yasal düzenleyiciler de bankacılık sektöründe rekabeti ve inovasyonu teşvik etmeye çalışıyor.

Birçok devlet makamı ve yasal düzenleyici bu nedenle çok sayıda yüksek etkili yasal düzenlemeyi hayata gerçirdi. Etkisinin yüksek olması beklenen düzenlemelerin bazıları ise şunlardı:

Uzaktan müşteri edinimi: Finansal işlemlerde yapılan elektronik sözleşmelere getirilen değişikliklerle, bankalar, kredi ve banka kartı kuruluşları, ödeme kuruluşları ile finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri, fiziksel evrak işi ve ıslak imza gerekmeden müşteri ilişkileri kurmaya yetkili hale geldi.
Açık bankacılık: Ödeme hizmeti sağlayıcıları arasında ödeme başlatma ve hesap bilgisi hizmetleri kapsamında veri paylaşımı konusunda TCMB’nin denetleyici makam olarak yetkilendirilmesiyle, PSD2'ye (Ödeme Hizmetleri Yönetmeliği-Payment Services Directive) uygun şekilde açık bankacılık yönünde önemli bir adım atılmış oldu. Açık bankacılığa ilişkin kapsamlı teknik düzenlemelerin yayımlanması bekleniyor.
Dijital bankacılık lisansı: Ağustos 2021’de BDDK tarafından yayımlanan Yönetmelik Taslağı, dijital/şubesiz bankacılık için kuralları belirledi.

COVID-19'un etkileriyle birlikte bu yasal düzenleme değişikliklerinin, sektördeki birçok konuyu etkilemeye devam etmesi bekleniyor.

Düzenleme arbitrajı: Bankalar ve fintech şirketleri, düzenleme arbitrajı fırsatlarından faydalanıyor (örn. ödeme hizmeti sağlayıcılarının üye işyeri komisyonu azamı sınırından muaf olması, fintech şirketlerinin aksine bankaların kripto para borsalarına para gönderebilmesi).

Ödemelerde fintech şirketleri: Fintech şirketleri, hem issuing (örn. ön ödemeli kartlar, dijital cüzdanlar) hem de acquiring (örn. PSP - ödeme hizmeti sağlayıcıları) alanlarında etkinliğini arttırıyor.

Artan rekabet Şubelerin önemi azaldıkça sektördeki rekabet artmaya devam ediyor.

Dijital bankaların ortaya çıkması: Dijital banka lisansının getirilmesi, uzaktan müşteri edinimi ve COVID-19, dijital banka iş modellerinin fizibilitesini arttıracak.

Ekosistemlerin ortaya çıkması: VUK 507, Açık Bankacılık ve değişen tüketici davranışları, ekosistemlerin (örn. süper uygulamalar) ortaya çıkmasını destekliyor.